11 Haziran 2012 Pazartesi
5 Haziran 2012 Salı
Yerel halkların özellikleri islam mimarisinde önemli rol oynar.Sosyal gruplar , farklı ananeler , farklı kültürler...
İslam mimarisinde tarihleme problemi vardır.Dar - al İslam ile Daral Halp (öteki) vardır.
Klasik kültürler : tanımlanabilirlik , mimari kurallarının olması , kurgulanmış dilin aktarılması tekrarlnabilmesi anlamına gelir.Olgunluğa ulaşmış kendi içinde bir mimari dildir.16. yy (1603) Osmanlı Klasisizm.Bu zamandan sonra taklit edilmeye başlandı.Bazı sanatsal özelliklerin coğrafyada yaşayan nüfus tarafından kabul görmesi , fonksiyon olarak çoğunluğa cevap vermesi , standardize olarak tekrarı ve tasarımı farklı ölçeklerde ve farklı etaplarda cevap verecek olması.
İn order to creat a basis for the definition of islamic arts
1) Mind of the müslim user and beholder
2) Meanings given to his artistic creations
3) Forms utilized by the muslim artist Grabar proposes to ask three questions.
İslam mimarisi iç mekan kurgusudur.İç mekan ; tekil cami külliye
amaç: tekil obje kompleks saraylar kabuğun sınırların ötesinde kentle doğayla peysayla mutlak bir ilişki kuruyorlar.Balılıların islam mimarisini hapsettiği kategorilerinden çıkarıp algılamaya çalışacağız.
Falak of Afalak Castle with a dekummidifiar sistem.
226- 651 Khorramabad İran
Altyapı
Su için altyapı
Sassanid Palace at Savastan
King Bahramur (r.420-438)
Avlanma Kültürü
İmparatorluk kültürünün bir parçası
Avlanma: Doğanın parçası haline gelmek için önemli .Doğanın bilinmeyeni öğreniyor , doğanın bir parçası haline geliyor ve halkını daha iyi yöneteceğini düşünüyor.Avlanma sırasında mekan tariflenir.Radar gibi haritalama avın öneminden bir tanesidir.Kendilerine ait noktasal bir çeşme ya da bir köşk koyarak peysaja müdahale ederler , alan tariflerler.
ROMA
Romalılar altyapıda ünlülerdir.Mozaik müzesi ve saray mozaikleri vardır.
Roma Sarayı:Şehir ve sarayın üstüste bindiği yapılar.Sarayı saray yapan sur duvarlarında başlayan bir anaaks (törenlerin yapıldığı bir yol)
Meydanlar var
Hipodrom
İSLAMİYET ÖNCESİ SARAYLAR
Text üzerinden etkileşim
Muhammed ' in resmedilememesi
Minyatürlerde var
Arap yarımadasında bir bütünlük olur.Ebu Bekir
Ömerle birlikte kurumsal siyasal olarak güç sahibi oluyor.
Ali Küfe ' de başkent olarak seçer.
Erken dönem minyatürlerinde yazıya paralel olarak bulunur ( figürler)
Milat İsa'nın doğumu sanat tarihinde imgedir.Muhammed'in doğumu minyatüründeki ifade şekli.
Tanrı kutsaldır ve kutsal olan Tanrı hakkında bilgi edinmek istiyorsanız bilgiye yalnızca Kur'an'dan , Muhammed'den ya da Ulu Hadislerden ulaşılır.Tanrıya ait bilgi herhangi bir bilginin anlama kapasitesinin üstündedir.Osmanlı padişahları da halka güç uyguluyorlar.Bilinmez ama var olan görünmezlik aslında güç olarak her yerdesiniz.Görünmezlik olgusu görünmeyene güç kazandırır.
28.2.2012
Muhammed çok gevestir bir mekki
Qibla wall
Mihrab
Hypostyle hall
Courtyord or sahn
Minaret
Dove of the Rock
Muhammed' in göğe yüksekliği
Israve Miraç
Visit to the futhers temple of
1) God on Earth from Medine to Jevsalim
2)Visit to the Heaves and tell
Mapping : yol güzergahını anlamak için onu yeniden yer atmak.
Sentez : Fiziksel ve metafiziksel gerçekliği doğu geleneği metaforlarla konuşmak.
Dame of the Rock (691-95)
Kendi kültürünü yapının merkezi ve sekizgen olması Bizansla dönemdaş olan bir çok yapıda var.
Kabede (Mekkede) Bir adam kendini halife ilan ediyor.Kabe gibi bir yeri nereye yapalım? Kudüs kutsal bir şehir.Kabeyi görmemiş bir Bizans ustası Emeviler Dönemi'nde kabeye eşdeğer kutsal mekan oluşturma çabasına giriyor.Yeni bir Hac merkezi oluşturmak için dönemin en önemli taş ustaları buraya çağrılıyor.Saray yapısı yapılırken ne tip ustalar kullanacaksınız? Konstantiniye'den usta çağırılıyor.Ustalara bir program verilirken Kabe anlatılıyor.Heykel gibi duran kutsal olması gere.. Bizans mimarisinden geliyor.
Kutsal olduğunu vurgulamak için sürekli tadilat yapıyorlar.Dove at the Rock da sürekli ve sürekli vurgu yapılması lazım.Bir yerin uygulanması için sürekli olarak vurgu yapılması gerekiyor.
Damascus
Roma' ya bağlı bir kent.636 sonrasında Emeviler tarafından ele geçiriliyor.
Şam ulu cami : figüratif öğe yok ; mozaik figüratiflik var.Aslında ama somut insan figürü yok.Pastoral öğelerle tariflenmiş doğa resimleri , köşkler kasırlar o döneme ait olabilir.Caminin duvarlarındaki süsleme de geometrik ya da fieral süslemeler vardır.Geometri olduğunu kendi düzeni ifade eder.Doğa cennetle ilişkilenir.Tanrısal güçle ilişkilendirilir.
Kanat sistemi ( Sulama sistemi)
Yer altı su kaynaklarının merkezden taşınması ve paylaştırılması.
Badiyah ( Çid)
Emevi döneminde çevresi net tamamlanmış bir alan olduğu düşünülüyor.Acaba bunlar tarım yapılan alanlar mı?Emevi soylularının yaşadığı malikane tarzı yapılar mı?Çiftliğin zirai üretmesinden tamamlanmış yapılar mı bilinmiyor.
Hayr
Tarifli alanlardaki bahçe.Av bahçesi olabileceği düşünülüyor.Emeviler bazı yapıları inşa ederken çölün ortasında kale gibi inşa ediyorlar.
Anjar, Plan Of The City
Dışardan bakıldığında Kuzey Afrika ve Makedonya da bu şekilde kurulmuş garnizonlar var.
Kasr - Hayr West (Emevi Sarayı)
Ummayad Calip Dönemi: 724-727
Emevi yapılarının en önemli özelliği geometrik ve figüral öğelerin bir arada olması.Emevi yapılarında süsleme yoğundur.
Sheqi Al Hayr East
Ummayad Calip Hisam: 728-729
Avlu yapı
Kare yapı,küçük avlular
Birbirine açılan avlulardan oluşuyor.Bir dış mekan kültürü var.Kale gibi korunaklı yapılar.
Kasr Hisam Khirbat 724-743
Bu yapılardan khirbat , AvMafşah (Emevi yapısı)
Hamam , müzik odası bulunmakta süslemeleri var.Süslemelerden en önemlisi ; antilop ve aslanın yer aldıklarıdır.
Saray Yapılarının Sebepleri
Aristokratik hayat kuruyorlar.
Güç Gösterisi
Yeni aldıkları yerlerde iz bırakmak için Örn.Suriye
Bahçeler, hamamlar, müzik odaları
Şiir sanatı çok önemli.Elit kültür yetiştiriyorlar.Saray mimarisi de bunun ekolojisi oluyor.Walid II (Oryantalist felsefenin bakış açısıyla ortaya koyar.)
Divan edebiyatında doğadan alıntıyla sevgili anlatılır.
Bahçe
Encloused
Sulama sistemi
Yaratılmış bir cennet parçası
Dünya üstündeki süsler
Dünya üstündeki farklı farklı cennet bahçesi örnekleri
Bahçelerde; üretim yapılıyor,şifalı aromatik meyveler,bitkiler,sebzeler yaşama katılıyor ve tüketiliyor.
Aristokratik hayat bahçede kurgulanıyor.
Kasr-al
Hamamı yok(Suyun gelmediğini gösterir.)
Quasavur Alura 712-715
Hamam ve avludan oluşuyor.Duvarlarında tamamen bezemeler var.Hamam ana mekan üzerindedir.
Her yerde insan figürleri var.Figürlerde kadınlar, pastoral öğeler var.Mekanın içinde Emivelere rakip olan eş dönemli hükümdarlar gösterilmiş.Bizan, persiansah , ethiopian , vizigotinking , Çin imparatoru Khan Türk
Yabancı elçi kabul edilen saray yapılarında elçileri var.
Endülüs
Spanish Ummayad:
Malik-al tavaif , Malaga , Seville , Granada , Meabla
Nasrid:
Granada
İdis
Kordoba
Madniyad al Zahra
Granada
711 yılında Cebeli Tarık geçilir.
711-756 Arap valiler yönetici.
756 yılından sonra Emevi Hanedanlığından kaçan Abbas kendi hanedanlığıını ilan eder.
Cordoba Andolusia , Spain
Cordoba Cami:
Maksure
Hypostyle
Vous Soirs : Kordoba cami taşları
Polylobedarch
Mihrab: Oda
Endülüs sanatının avrupa mimarisini etkilediği, barokta etkili olduğu düşünülüyor.Gourini, Borromini kubbeleri
Her noktaları süslemek.
İspanyadaki cami avludan bahçe gibi kullanılır.
Dış mekan iç mekanın devamı
Hypostyle hall avluda da devam ediyor.İçerisi serin.
Bahçelerin çok kültürel sosyal yapısı
Madinat al-zahra , cordoba 10thc
Arkeolojik park olarak tasarlanmış.
Emevi Sarayları
Altyapı sistemlerini kullanarak yapılıyor.Sıfırdan mı yapılıyor yoksa zirain aktivite var mı?Bazısı ekliyor.Birçoğunun baştan aşağı Emeviler Döneminde yapıldığından bahsediliyor.
Emeviler aristokrat sınıfı oluşturmaya çalışıyorlar.Geleneği saray yapısının içinde kurguluyorlar.Etkileyici duvar resimleri var.Dışarıdan gelecek toplumlar için yapılmış.Onları etkilemek için üst sınıf kendine kimlik oluşturuyor.
Abbasiler
Abbasilerle birlikte saray hayatı tarifleniyor.İçerisinde bilinmeyen , şaşalı şekilde bahsedilen bir araç olarak kullanılıyor.Saray 3 terastan yapılıyor.Şehrin dışında bu bölgede Medital Zahra'dan önce Roma geleneğini devam ettiren villalar olduğu biliniyor.Medital Zahra Roma ve Abbasi geleneğinin ürünü.3 terastan oluşuyor.
Girişten terasa giderken;
-İlk terasta ( hizmetkarlar)
-Üst katlarda manzara ve bahçeler var.
Zaragoza Kuzey Endülüs
La Alijafara
Oymalı yüzey süslemeleri var.
Endülüs bahçelerinde diğer bahçeler yapıların avluların içinde gelişir, mimari mekanlarla çerçevelenmiş bahçenin ya da avlunun dış sınırlarını binalar oluşturur.
Agdal Bahçeler: Kuzey Afrika'daki bahçeler
Topkapı Sarayı
Babuhumayun: Saltanat kapısı
Yaşanabilir bir yer , giriş avlusu
Divan ve haremin kapılarından bir tanesi , mutfaklar emeği yönetim birimlerinden olduğu.
Adalet Kulesi: İnanılmaz bir manzara.Bütün şehri görüyor.
Kule - divan İlişkisi: Divanda oturanları sultan kulenin ara katından inerek izler.Osmanlı arka dönem politikası görünmezlik üzerine kuruluyor.
Tanrıya özel durumları atfetme durumu.
Köşkler
Haremin mekansal kurgusuyla ilgili bir çalışma yok.
Dış bahçenin önemi nedir?Hem orta çağ hem de modern dönemde ölçekler arası ve disiplinler arası sıkı bir ilişki var.Saray-sultan ilişkisi bu bütünlük arz ediyor.
Saray yapısını anlatırken cennet bahçesi olarak anlatıyorlar.
Saray-İstanbul
Bedene baktığımızda sultanın bedeni de cennet bahçesi olarak anlatılıyor.
Kaftanların çiçeklerle bezenmesi rastlantı değil.
Cennet bahçesinin merkezi , Osmanlı hanedanları İslam dünyasının merkezi
Bahçe kullanımları da cennet bahçesinde.
Bahçe meclislerinde divan şiirleri okunur ve bu toplantıların en temel öğesi şiir okunmasıdır
Şiirin konusu hep aşk , sultanın verdiği parti ise aşık olunan övülen hep sultan , sultan Tanrıyı temsil eder.Her türlü aşk şiirinde divan edebiyatında metafor Tanrıdır.
Mevsimlerden kış ise meclis bahçe köşklerinde toplanır.Reva köşkü , Çinili köşk ( bahçe gibi tasarlanmışlar.)
Bahçe köşkü daima manzaraya açıktır.Amaç bahçe hissiyatı yaratmak , mimari öğelere çiniler ve fresliklerle derinlik kazandırıyorlar.Bahçe imgesi , maviyada yeşil su renkleri.
Saray yaşamına dair sahnelerle duvarlar süsleniyor.Köşklerde ne düşünüleceği duvarlardaki çizimlerle belirleniyor.Doğayı , hayvanları ve Tanrıyı düşünüyorum , empoze ediliyor." dematerilazation" duvarın mimari ögeden çıkıp hayal dünyasını beslemesi
Bahçe meclisi İran
Osmanlı'nın dili Türkçe alfabesi Arapça, 15. yy daha kolay anlaşılıyor.
Cennet bahçelerinde Nuh'un gemisi gibi her şey var.Süleyman 16. yy Topkapı Minyatür.
Sırça Köşk: Çamsaray Süleymanın değerini taşlarla yapılmış saray.
Vahşi bitkilerin ya da kültür bitkilerinin bir arada bulunduğu bir cennet.
Osmanlı Klasisizm16.yy (The long 16.yy)
Mimar Sinan, Süleyman , Murat , Selim 17 yy ilk yarısı klasik divan kurgulanmış 17. yy ikinci yarısından sonra parçalanmaya başlıyor.Yeni keşiflerle ekonomi değişiyor.Bilim felsefe gelişirken kendi içine kapalı yaşamak mümkün değil.
Nakkaşhane : Üst katı ayasofya.Alt katında aslan kaplan gibi hayvanlar tutuluyor.Eski lizans kulesinde Edirne'ye yakın bir köşk var.
Sarayın ve saltanatın gücünü göstermek için bu hayvanları geçit ...
Doğaya eşdeğer demek
Bahçe ve peysaj kimlik temsillerinin güçü... tasarlanır.
16.yy Şaşalı güçlü dönem
1650'lerden sonra padişahlar Edirne Sarayı'nda ikamet ediyorlar.İstanbul'a gelmeye korkuyorlar.Ordu sefere çıkamayınca şehrin içinde barınmaya başlıyorlar.Maaşlar düşüyor.Kaynayan grup şehrin içinde yeniçeriler. yeniçeriler ayaklanma çıkarıyorlar. Ekonomi kötü , para yok.Şehrin bakımı yapılamıyor.45 senelik kötü bir dönem geçiriliyor.Tanrısal gücü kendisine atfeden bir dönem. Devlet işlerinden uzaklaşmış oluyorlar.
1703 te tekrar yeniçeri isyanı, bu sefer Edirne vakası padişahı tahttan indiriyorlar. III. Ahmet bundan sonra padişahtır ama İstanbul'a geri dönecek.
Klasik dönemdeki saray hayatı o günün dinamiklerine cevap veremiyor. Ekonomide farklı dallarda yeni arayışa giriyorlar.Sadabad Sarayı 1720.
Matbaa
Savaş yerine diplomatik elçiler gönderiyorlar.İlk büyükelçilerini gönderiyorlar.28. Mehmet Çelebi Fransız bahçelerinin günahkarların cennet bahçesi olduğunu görüyor.Ahmet efendi Viyana'ya gidiyor ve Viyana'nın Osmanlı gözünü batıya çeviriyor.28. Mehmet Çelebi'nin Fransa dönüşü seyahatnamesi , gezi dönüşünden sonra Topkapı sarayına gelen albümler var.Saray bahçesinin nasıl planlandığına dair tasarım ögelerinin planı , inşa teknikleri var.
Sarayın dışına peysajın içine köşkler inşa ediyorlar.
Sarayın dışında kalan alanlar da , mesire yeri olarak kullanılıyor.
1718-1730 Tulip Period III. Ahmet Dönemi
Son vezir-i azamının görev yaptığı 12 senelik dönemde inşa edilen laleler.Lale soğanı bir borsa oluşuyor.
1730'da başka bir yeni çeri isyanı Patrona Halil İsyanı ortaya çıkıyor.Saraya kadar gelip III. Ahmet'i indirip Damat İbrahim Paşa idam ediliyor.40 gün sürüyor.
Daha batılı natüralist süslemeler
Çeşmeler anıtsal
15 Mayıs
Sadabad Sarayı
İskeleler: Vezir İskelesi
Sultan
İmam
Cetveli sim, gümüş cetvel. Resim sanatında minyatürleri gümüş rengine boyuyorlar.Gümüş oksitleniyor.
Görünürlük teması üzerine kurgulanıyor.1500'lerin başında Memlüklerden hilafeti alıyor.Halifeler Osmanlı Sultanları arasında.
Osmanlı padişahları suni mezhebinin merkezi.
İran'da Şah İsmail halk şairi , şii. Şii mezhebinde devlet kuruyor.İran-Türkiye sınırı yanyana yaşamaya başlıyorlar.
Ordusunun adı kızılbaş.
İranlaşıyorlar.
Safavidlerin en önemli dönemi 17. yy Şah Abbas Dönemi
Bahçe ve saray kültürü yaygınlaşmaya başlıyor.17. yy da Isfahan tekrar kenti kurar ve genişletir.Bahçeleri de tekrar imar ediyor.
İran'a çok ziyaretçi geliyor.
Barok Stratejisi : Görsellik politikası.
İrem Bahçesi (Saray Bahçesi)
1730'da bahçeler harap ediliyor.Osmanlıda ilk ve son tematik bahçe.Ayaklanmayla harap ediliyor.Halk saray hayatını görüyor ve bu durum huzursuzluk yaratıyor.
İslam mimarisinde tarihleme problemi vardır.Dar - al İslam ile Daral Halp (öteki) vardır.
Klasik kültürler : tanımlanabilirlik , mimari kurallarının olması , kurgulanmış dilin aktarılması tekrarlnabilmesi anlamına gelir.Olgunluğa ulaşmış kendi içinde bir mimari dildir.16. yy (1603) Osmanlı Klasisizm.Bu zamandan sonra taklit edilmeye başlandı.Bazı sanatsal özelliklerin coğrafyada yaşayan nüfus tarafından kabul görmesi , fonksiyon olarak çoğunluğa cevap vermesi , standardize olarak tekrarı ve tasarımı farklı ölçeklerde ve farklı etaplarda cevap verecek olması.
İn order to creat a basis for the definition of islamic arts
1) Mind of the müslim user and beholder
2) Meanings given to his artistic creations
3) Forms utilized by the muslim artist Grabar proposes to ask three questions.
İslam mimarisi iç mekan kurgusudur.İç mekan ; tekil cami külliye
amaç: tekil obje kompleks saraylar kabuğun sınırların ötesinde kentle doğayla peysayla mutlak bir ilişki kuruyorlar.Balılıların islam mimarisini hapsettiği kategorilerinden çıkarıp algılamaya çalışacağız.
Falak of Afalak Castle with a dekummidifiar sistem.
226- 651 Khorramabad İran
Altyapı
Su için altyapı
Sassanid Palace at Savastan
King Bahramur (r.420-438)
Avlanma Kültürü
İmparatorluk kültürünün bir parçası
Avlanma: Doğanın parçası haline gelmek için önemli .Doğanın bilinmeyeni öğreniyor , doğanın bir parçası haline geliyor ve halkını daha iyi yöneteceğini düşünüyor.Avlanma sırasında mekan tariflenir.Radar gibi haritalama avın öneminden bir tanesidir.Kendilerine ait noktasal bir çeşme ya da bir köşk koyarak peysaja müdahale ederler , alan tariflerler.
ROMA
Romalılar altyapıda ünlülerdir.Mozaik müzesi ve saray mozaikleri vardır.
Roma Sarayı:Şehir ve sarayın üstüste bindiği yapılar.Sarayı saray yapan sur duvarlarında başlayan bir anaaks (törenlerin yapıldığı bir yol)
Meydanlar var
Hipodrom
İSLAMİYET ÖNCESİ SARAYLAR
Text üzerinden etkileşim
Muhammed ' in resmedilememesi
Minyatürlerde var
Arap yarımadasında bir bütünlük olur.Ebu Bekir
Ömerle birlikte kurumsal siyasal olarak güç sahibi oluyor.
Ali Küfe ' de başkent olarak seçer.
Erken dönem minyatürlerinde yazıya paralel olarak bulunur ( figürler)
Milat İsa'nın doğumu sanat tarihinde imgedir.Muhammed'in doğumu minyatüründeki ifade şekli.
Tanrı kutsaldır ve kutsal olan Tanrı hakkında bilgi edinmek istiyorsanız bilgiye yalnızca Kur'an'dan , Muhammed'den ya da Ulu Hadislerden ulaşılır.Tanrıya ait bilgi herhangi bir bilginin anlama kapasitesinin üstündedir.Osmanlı padişahları da halka güç uyguluyorlar.Bilinmez ama var olan görünmezlik aslında güç olarak her yerdesiniz.Görünmezlik olgusu görünmeyene güç kazandırır.
28.2.2012
Muhammed çok gevestir bir mekki
Qibla wall
Mihrab
Hypostyle hall
Courtyord or sahn
Minaret
Dove of the Rock
Muhammed' in göğe yüksekliği
Israve Miraç
Visit to the futhers temple of
1) God on Earth from Medine to Jevsalim
2)Visit to the Heaves and tell
Mapping : yol güzergahını anlamak için onu yeniden yer atmak.
Sentez : Fiziksel ve metafiziksel gerçekliği doğu geleneği metaforlarla konuşmak.
Dame of the Rock (691-95)
Kendi kültürünü yapının merkezi ve sekizgen olması Bizansla dönemdaş olan bir çok yapıda var.
Kabede (Mekkede) Bir adam kendini halife ilan ediyor.Kabe gibi bir yeri nereye yapalım? Kudüs kutsal bir şehir.Kabeyi görmemiş bir Bizans ustası Emeviler Dönemi'nde kabeye eşdeğer kutsal mekan oluşturma çabasına giriyor.Yeni bir Hac merkezi oluşturmak için dönemin en önemli taş ustaları buraya çağrılıyor.Saray yapısı yapılırken ne tip ustalar kullanacaksınız? Konstantiniye'den usta çağırılıyor.Ustalara bir program verilirken Kabe anlatılıyor.Heykel gibi duran kutsal olması gere.. Bizans mimarisinden geliyor.
Kutsal olduğunu vurgulamak için sürekli tadilat yapıyorlar.Dove at the Rock da sürekli ve sürekli vurgu yapılması lazım.Bir yerin uygulanması için sürekli olarak vurgu yapılması gerekiyor.
Damascus
Roma' ya bağlı bir kent.636 sonrasında Emeviler tarafından ele geçiriliyor.
Şam ulu cami : figüratif öğe yok ; mozaik figüratiflik var.Aslında ama somut insan figürü yok.Pastoral öğelerle tariflenmiş doğa resimleri , köşkler kasırlar o döneme ait olabilir.Caminin duvarlarındaki süsleme de geometrik ya da fieral süslemeler vardır.Geometri olduğunu kendi düzeni ifade eder.Doğa cennetle ilişkilenir.Tanrısal güçle ilişkilendirilir.
Kanat sistemi ( Sulama sistemi)
Yer altı su kaynaklarının merkezden taşınması ve paylaştırılması.
Badiyah ( Çid)
Emevi döneminde çevresi net tamamlanmış bir alan olduğu düşünülüyor.Acaba bunlar tarım yapılan alanlar mı?Emevi soylularının yaşadığı malikane tarzı yapılar mı?Çiftliğin zirai üretmesinden tamamlanmış yapılar mı bilinmiyor.
Hayr
Tarifli alanlardaki bahçe.Av bahçesi olabileceği düşünülüyor.Emeviler bazı yapıları inşa ederken çölün ortasında kale gibi inşa ediyorlar.
Anjar, Plan Of The City
Dışardan bakıldığında Kuzey Afrika ve Makedonya da bu şekilde kurulmuş garnizonlar var.
Kasr - Hayr West (Emevi Sarayı)
Ummayad Calip Dönemi: 724-727
Emevi yapılarının en önemli özelliği geometrik ve figüral öğelerin bir arada olması.Emevi yapılarında süsleme yoğundur.
Sheqi Al Hayr East
Ummayad Calip Hisam: 728-729
Avlu yapı
Kare yapı,küçük avlular
Birbirine açılan avlulardan oluşuyor.Bir dış mekan kültürü var.Kale gibi korunaklı yapılar.
Kasr Hisam Khirbat 724-743
Bu yapılardan khirbat , AvMafşah (Emevi yapısı)
Hamam , müzik odası bulunmakta süslemeleri var.Süslemelerden en önemlisi ; antilop ve aslanın yer aldıklarıdır.
Saray Yapılarının Sebepleri
Aristokratik hayat kuruyorlar.
Güç Gösterisi
Yeni aldıkları yerlerde iz bırakmak için Örn.Suriye
Bahçeler, hamamlar, müzik odaları
Şiir sanatı çok önemli.Elit kültür yetiştiriyorlar.Saray mimarisi de bunun ekolojisi oluyor.Walid II (Oryantalist felsefenin bakış açısıyla ortaya koyar.)
Divan edebiyatında doğadan alıntıyla sevgili anlatılır.
Bahçe
Encloused
Sulama sistemi
Yaratılmış bir cennet parçası
Dünya üstündeki süsler
Dünya üstündeki farklı farklı cennet bahçesi örnekleri
Bahçelerde; üretim yapılıyor,şifalı aromatik meyveler,bitkiler,sebzeler yaşama katılıyor ve tüketiliyor.
Aristokratik hayat bahçede kurgulanıyor.
Kasr-al
Hamamı yok(Suyun gelmediğini gösterir.)
Quasavur Alura 712-715
Hamam ve avludan oluşuyor.Duvarlarında tamamen bezemeler var.Hamam ana mekan üzerindedir.
Her yerde insan figürleri var.Figürlerde kadınlar, pastoral öğeler var.Mekanın içinde Emivelere rakip olan eş dönemli hükümdarlar gösterilmiş.Bizan, persiansah , ethiopian , vizigotinking , Çin imparatoru Khan Türk
Yabancı elçi kabul edilen saray yapılarında elçileri var.
Endülüs
Spanish Ummayad:
Malik-al tavaif , Malaga , Seville , Granada , Meabla
Nasrid:
Granada
İdis
Almoravidz
AlmohadsKordoba
Madniyad al Zahra
Granada
711 yılında Cebeli Tarık geçilir.
711-756 Arap valiler yönetici.
756 yılından sonra Emevi Hanedanlığından kaçan Abbas kendi hanedanlığıını ilan eder.
Cordoba Andolusia , Spain
Cordoba Cami:
Maksure
Hypostyle
Vous Soirs : Kordoba cami taşları
Polylobedarch
Mihrab: Oda
Endülüs sanatının avrupa mimarisini etkilediği, barokta etkili olduğu düşünülüyor.Gourini, Borromini kubbeleri
Her noktaları süslemek.
İspanyadaki cami avludan bahçe gibi kullanılır.
Dış mekan iç mekanın devamı
Hypostyle hall avluda da devam ediyor.İçerisi serin.
Bahçelerin çok kültürel sosyal yapısı
Madinat al-zahra , cordoba 10thc
Arkeolojik park olarak tasarlanmış.
Emevi Sarayları
Altyapı sistemlerini kullanarak yapılıyor.Sıfırdan mı yapılıyor yoksa zirain aktivite var mı?Bazısı ekliyor.Birçoğunun baştan aşağı Emeviler Döneminde yapıldığından bahsediliyor.
Emeviler aristokrat sınıfı oluşturmaya çalışıyorlar.Geleneği saray yapısının içinde kurguluyorlar.Etkileyici duvar resimleri var.Dışarıdan gelecek toplumlar için yapılmış.Onları etkilemek için üst sınıf kendine kimlik oluşturuyor.
Abbasiler
Abbasilerle birlikte saray hayatı tarifleniyor.İçerisinde bilinmeyen , şaşalı şekilde bahsedilen bir araç olarak kullanılıyor.Saray 3 terastan yapılıyor.Şehrin dışında bu bölgede Medital Zahra'dan önce Roma geleneğini devam ettiren villalar olduğu biliniyor.Medital Zahra Roma ve Abbasi geleneğinin ürünü.3 terastan oluşuyor.
Girişten terasa giderken;
-İlk terasta ( hizmetkarlar)
-Üst katlarda manzara ve bahçeler var.
Zaragoza Kuzey Endülüs
La Alijafara
Oymalı yüzey süslemeleri var.
Endülüs bahçelerinde diğer bahçeler yapıların avluların içinde gelişir, mimari mekanlarla çerçevelenmiş bahçenin ya da avlunun dış sınırlarını binalar oluşturur.
Agdal Bahçeler: Kuzey Afrika'daki bahçeler
Topkapı Sarayı
Babuhumayun: Saltanat kapısı
Yaşanabilir bir yer , giriş avlusu
Divan ve haremin kapılarından bir tanesi , mutfaklar emeği yönetim birimlerinden olduğu.
Adalet Kulesi: İnanılmaz bir manzara.Bütün şehri görüyor.
Kule - divan İlişkisi: Divanda oturanları sultan kulenin ara katından inerek izler.Osmanlı arka dönem politikası görünmezlik üzerine kuruluyor.
Tanrıya özel durumları atfetme durumu.
Köşkler
Haremin mekansal kurgusuyla ilgili bir çalışma yok.
Dış bahçenin önemi nedir?Hem orta çağ hem de modern dönemde ölçekler arası ve disiplinler arası sıkı bir ilişki var.Saray-sultan ilişkisi bu bütünlük arz ediyor.
Saray yapısını anlatırken cennet bahçesi olarak anlatıyorlar.
Saray-İstanbul
Bedene baktığımızda sultanın bedeni de cennet bahçesi olarak anlatılıyor.
Kaftanların çiçeklerle bezenmesi rastlantı değil.
Cennet bahçesinin merkezi , Osmanlı hanedanları İslam dünyasının merkezi
Bahçe kullanımları da cennet bahçesinde.
Bahçe meclislerinde divan şiirleri okunur ve bu toplantıların en temel öğesi şiir okunmasıdır
Şiirin konusu hep aşk , sultanın verdiği parti ise aşık olunan övülen hep sultan , sultan Tanrıyı temsil eder.Her türlü aşk şiirinde divan edebiyatında metafor Tanrıdır.
Mevsimlerden kış ise meclis bahçe köşklerinde toplanır.Reva köşkü , Çinili köşk ( bahçe gibi tasarlanmışlar.)
Bahçe köşkü daima manzaraya açıktır.Amaç bahçe hissiyatı yaratmak , mimari öğelere çiniler ve fresliklerle derinlik kazandırıyorlar.Bahçe imgesi , maviyada yeşil su renkleri.
Saray yaşamına dair sahnelerle duvarlar süsleniyor.Köşklerde ne düşünüleceği duvarlardaki çizimlerle belirleniyor.Doğayı , hayvanları ve Tanrıyı düşünüyorum , empoze ediliyor." dematerilazation" duvarın mimari ögeden çıkıp hayal dünyasını beslemesi
Bahçe meclisi İran
Osmanlı'nın dili Türkçe alfabesi Arapça, 15. yy daha kolay anlaşılıyor.
Cennet bahçelerinde Nuh'un gemisi gibi her şey var.Süleyman 16. yy Topkapı Minyatür.
Sırça Köşk: Çamsaray Süleymanın değerini taşlarla yapılmış saray.
Vahşi bitkilerin ya da kültür bitkilerinin bir arada bulunduğu bir cennet.
Osmanlı Klasisizm16.yy (The long 16.yy)
Mimar Sinan, Süleyman , Murat , Selim 17 yy ilk yarısı klasik divan kurgulanmış 17. yy ikinci yarısından sonra parçalanmaya başlıyor.Yeni keşiflerle ekonomi değişiyor.Bilim felsefe gelişirken kendi içine kapalı yaşamak mümkün değil.
Nakkaşhane : Üst katı ayasofya.Alt katında aslan kaplan gibi hayvanlar tutuluyor.Eski lizans kulesinde Edirne'ye yakın bir köşk var.
Sarayın ve saltanatın gücünü göstermek için bu hayvanları geçit ...
Doğaya eşdeğer demek
Bahçe ve peysaj kimlik temsillerinin güçü... tasarlanır.
16.yy Şaşalı güçlü dönem
1650'lerden sonra padişahlar Edirne Sarayı'nda ikamet ediyorlar.İstanbul'a gelmeye korkuyorlar.Ordu sefere çıkamayınca şehrin içinde barınmaya başlıyorlar.Maaşlar düşüyor.Kaynayan grup şehrin içinde yeniçeriler. yeniçeriler ayaklanma çıkarıyorlar. Ekonomi kötü , para yok.Şehrin bakımı yapılamıyor.45 senelik kötü bir dönem geçiriliyor.Tanrısal gücü kendisine atfeden bir dönem. Devlet işlerinden uzaklaşmış oluyorlar.
1703 te tekrar yeniçeri isyanı, bu sefer Edirne vakası padişahı tahttan indiriyorlar. III. Ahmet bundan sonra padişahtır ama İstanbul'a geri dönecek.
Klasik dönemdeki saray hayatı o günün dinamiklerine cevap veremiyor. Ekonomide farklı dallarda yeni arayışa giriyorlar.Sadabad Sarayı 1720.
Matbaa
Savaş yerine diplomatik elçiler gönderiyorlar.İlk büyükelçilerini gönderiyorlar.28. Mehmet Çelebi Fransız bahçelerinin günahkarların cennet bahçesi olduğunu görüyor.Ahmet efendi Viyana'ya gidiyor ve Viyana'nın Osmanlı gözünü batıya çeviriyor.28. Mehmet Çelebi'nin Fransa dönüşü seyahatnamesi , gezi dönüşünden sonra Topkapı sarayına gelen albümler var.Saray bahçesinin nasıl planlandığına dair tasarım ögelerinin planı , inşa teknikleri var.
Sarayın dışına peysajın içine köşkler inşa ediyorlar.
Sarayın dışında kalan alanlar da , mesire yeri olarak kullanılıyor.
1718-1730 Tulip Period III. Ahmet Dönemi
Son vezir-i azamının görev yaptığı 12 senelik dönemde inşa edilen laleler.Lale soğanı bir borsa oluşuyor.
1730'da başka bir yeni çeri isyanı Patrona Halil İsyanı ortaya çıkıyor.Saraya kadar gelip III. Ahmet'i indirip Damat İbrahim Paşa idam ediliyor.40 gün sürüyor.
Daha batılı natüralist süslemeler
Çeşmeler anıtsal
15 Mayıs
Sadabad Sarayı
İskeleler: Vezir İskelesi
Sultan
İmam
Cetveli sim, gümüş cetvel. Resim sanatında minyatürleri gümüş rengine boyuyorlar.Gümüş oksitleniyor.
Görünürlük teması üzerine kurgulanıyor.1500'lerin başında Memlüklerden hilafeti alıyor.Halifeler Osmanlı Sultanları arasında.
Osmanlı padişahları suni mezhebinin merkezi.
İran'da Şah İsmail halk şairi , şii. Şii mezhebinde devlet kuruyor.İran-Türkiye sınırı yanyana yaşamaya başlıyorlar.
Ordusunun adı kızılbaş.
İranlaşıyorlar.
Safavidlerin en önemli dönemi 17. yy Şah Abbas Dönemi
Bahçe ve saray kültürü yaygınlaşmaya başlıyor.17. yy da Isfahan tekrar kenti kurar ve genişletir.Bahçeleri de tekrar imar ediyor.
İran'a çok ziyaretçi geliyor.
Barok Stratejisi : Görsellik politikası.
İrem Bahçesi (Saray Bahçesi)
1730'da bahçeler harap ediliyor.Osmanlıda ilk ve son tematik bahçe.Ayaklanmayla harap ediliyor.Halk saray hayatını görüyor ve bu durum huzursuzluk yaratıyor.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)